Zasady niemieckiego prawa karnego
Zasady niemieckiego prawa karnego – Die Grundsätze des deutschen Strafrechts
Niemieckie prawo karne (Strafrecht)opiera się na kilku ważnych zasadach. Oprócz powszechnie znanej, wynikającej z rzymskiej reguły nulla poena sine lege, zasady, że nie ma kary bez ustawy (nie można karać za coś, co nie jest zabronione), dla prawa niemieckiego istotne są m.in.:
– zasada pewności (oznaczoności) prawa– polegająca na tym, że przepisy prawa muszą być możliwie szczegółowo określone. Zwraca się tu uwagę m.in. na znaczenie definicji legalnych jak i zasadę państwa prawa. Obywatel musi wiedzieć, jakie skutki może spowodować jego zachowanie, co również zabezpiecza go przed samowolą państwa, np. dzięki tej zasadzie wiemy, że za kradzież batonika w Niemczech nikt nie zostanie skazany na 25 lat więzienia, nawet jeśli sędzia chciałby taką karę wymierzyć;
– zasada zakazu wstecznego działania prawa (łacińska lex retro non agit)- karę można ponieść tylko za czyn, który w momencie popełnienia był czynem karalnym. Prawo nie może działać wstecz. Od tej zasady przewiduje się jednak wyjątki, np. może to być w sytuacji, gdy nowa ustawa karna jest względniejsza dla oskarżonego;
– zasada zakazu analogii- niemieckie prawo karne materialne, w przypadku zaistnienia luk prawnych, nie przewiduje możliwości analogicznego rozpatrywania indywidualnej sprawy, jeśli byłoby to na niekorzyść oskarżonego. Zasada ta jest pochodną zasady, że nie można nikogo karać, jeśli dany czyn nie jest karalny;
– zasada zakazu kierowania się zwyczajem– w prawie niemieckim zwyczaj jest jednym ze źródeł prawa, jednak nie może być uwzględniany przy orzekaniu w sprawach karnych. Podstawą wyroku może być tylko prawo spisane. Nie zakazuje ona jednak wykładni, która będzie opierać się na zwyczaju.
.
Niemiecka Kancelaria Prawna Andreasa Martina – Berlin – Szczecin